فتق دیسک کمر یا همان بیرون زدگی دیسک کمر یک بیماری شایع ستون فقرات است که زمانی رخ می دهد که لایه بیرونی دیسک بین مهره ای در قسمت تحتانی کمر پاره می شود و اجازه می دهد لایه داخلی نرم به بیرون نشت کند. این وضعیت می تواند منجر به وارد شدن فشار به اعصاب مجاور فشار و بروز طیف وسیعی از علائم شود که می تواند هم دردناک و هم ناتوان کننده باشد.
علائم فتق دیسک کمر
علائم بیرون زدگی دیسک کمر بسته به محل و شدت فتق و همچنین تحمل درد و سلامت کلی بیمار می تواند متفاوت باشد. برخی از علائم رایج این بیماری عبارتند از:
کمردرد: این اغلب اولین علامت فتق دیسک کمر است و می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. درد ممکن است ثابت یا متناوب باشد و ممکن است با حرکات یا موقعیت های خاصی تشدید شود.
درد ساق پا: فتق دیسک در قسمت پایین کمر می تواند به عصب سیاتیک فشار وارد کند که از پشت هر پا می گذرد. این می تواند باعث درد، سوزن سوزن شدن، بی حسی یا ضعف در یک یا هر دو پا و همچنین مشکل در راه رفتن یا ایستادن برای مدت طولانی شود.
بی حسی یا سوزن سوزن شدن: فتق دیسک علاوه بر درد ساق پا می تواند باعث بی حسی یا سوزن سوزن شدن در باسن، ران یا پا نیز شود.
ضعف عضلانی: در برخی موارد، فتق دیسک کمر می تواند باعث ضعف عضلانی در پاها یا پاها شود و بلند کردن یا حرکت صحیح آنها را دشوار کند.
از دست دادن کنترل مثانه یا روده: در موارد نادر، فتق شدید دیسک کمر نیز می تواند باعث از دست دادن کنترل مثانه یا روده شود که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.
دلایل و عوامل خطر
تعدادی از عوامل می توانند در ایجاد فتق دیسک کمر نقش داشته باشند، از جمله:
سن: با افزایش سن، دیسک های ستون فقرات مقداری از محتوای آب خود را از دست می دهند و انعطاف پذیری کمتری پیدا می‌کنند و در نتیجه بیشتر مستعد پارگی و فتق می‌شوند.
ژنتیک: برخی افراد ممکن است به دلیل ویژگی‌های ارثی مانند لایه بیرونی ضعیف‌تر دیسک، مستعد ابتلا به فتق دیسک باشند.
شغل: مشاغلی که نیاز به بلند کردن اجسام سنگین، خم شدن یا چرخش مکرر، یا نشستن یا ایستادن طولانی مدت دارند می توانند خطر بیرون زدگی دیسک کمر را افزایش دهند.
چاقی: اضافه وزن یا چاقی فشار بیشتری بر ستون فقرات وارد می کند که می تواند خطر فتق دیسک را افزایش دهد.
تروما: آسیب یا ضربه ناگهانی، مانند سقوط یا تصادف رانندگی، می تواند باعث پارگی یا فتق دیسک شود.
روشهای درمان فتق دیسک کمر
درمان بیرون زدگی دیسک کمر به شدت فتق و سلامت کلی بیمار بستگی دارد. در بیشتر موارد، درمان های محافظه کارانه مانند استراحت، فیزیوتراپی و داروهای ضد درد برای مدیریت علائم و بهبود بهبودی کافی است. با این حال، در برخی موارد، ممکن است جراحی برای ترمیم دیسک آسیب دیده ضروری باشد.
برخی از درمان های رایج برای فتق دیسک کمر عبارتند از:
استراحت: استراحت کردن از فعالیت هایی که علائم را تشدید می کنند می تواند به کاهش درد و بهبودی کمک کند.
داروهای ضد درد: مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن می‌توانند به مدیریت درد خفیف تا متوسط کمک کنند، در حالی که داروهای تجویزی قوی‌تر ممکن است برای دردهای شدیدتر لازم باشد.
تزریق اپیدورال: در برخی موارد، تزریق استروئید در ناحیه آسیب دیده می تواند به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کند.
فیزیوتراپی برای درمان دیسک کمر
فیزیوتراپی موثرترین روش درمان دیسک کمر بدون جراحی است که توسط متخصصان ما در مرکز فیزیوتراپی سینوهه با مدیریت فیزیوتراپیست جمالی ارائه می شود . متخصصان فیزیوتراپیست ما تمرینات و حرکات کششی را برای کمک به تسکین درد، بهبود انعطاف پذیری و قدرت و جلوگیری از آسیب های بعدی برای بیماران در نظر می گیرد ، در صورت نیاز ممکن است از مدالیته های تسکین دهنده درد همچون الکتروتراپی و لیزر پرتوان نیز بهره ببرند.
جراحی
اگر درمان های محافظه‌کار مؤثر نباشد، یا اگر بیمار علائم عصبی شدید یا پیشرونده را تجربه کند، ممکن است جراحی لازم باشد. چندین گزینه جراحی وجود دارد، از جمله دیسککتومی (برداشتن قسمت فتق دیسک)، لامینکتومی (برداشتن قسمت پشتی مهره برای کاهش فشار روی اعصاب) و فیوژن ستون فقرات (به هم پیوستن دو یا چند مهره به یکدیگر) برای تثبیت ستون فقرات.
